Piekielny Wąwóz to niezwykłe miejsce, które znajduje się w malowniczym obszarze Wzgórz Trzebnickich, w zachodniej części miasta Trzebnica. Jest to wąwóz, który powstał na miejscu dawnej drogi, a jego obecny kształt jest wynikiem długotrwałej erozji, głównie procesów erozji wodnej oraz deszczowej.
W okolicy tego fascynującego wąwozu związana jest również interesująca legenda. Mówi ona o wydarzeniach z czasów króla Polski, Augusta II Sasa, który miał zlecić nieudane porwanie nowo narodzonej córki Stanisława Leszczyńskiego - przyszłego króla Polski.
Legendę tę wzbogaca również wątek pielgrzymki Katarzyny z Opalińskich Leszczyńskiej do grobu św. Jadwigi oraz historia o pierścieniu królowej, co dodaje jeszcze więcej tajemniczości i uroku temu niezwykłemu miejscu.
Położenie
„Teren Piekielnego Wąwozu znajduje się na północnym stoku Pasma Farnej Góry, które często określane jest również jako Pasmo Północne. Obszar ten należy do Wzgórz Trzebnickich, składających się z mezoregionu o identyfikatorze 318.44, zgodnie z klasyfikacją fizycznogeograficzną opracowaną przez Jerzego Kondrackiego. Wzgórza te stanowią część większego Wału Trzebnickiego, którego makroregion otrzymał indeks 318.4. W ramach tej geograficznej jednostki wyróżnić można mikroregion, który obejmuje Piekielny Wąwóz, noszący oznaczenie Grzbiet Trzebnicki (indeks 318.444).
Na poziomie administracyjnym, ten malowniczy wąwóz znajduje się na terenie miasta Trzebnica, które znajduje się w powiecie trzebnickim, w województwie dolnośląskim. To obszar, który leży w zachodniej części Trzebnicy, przy drodze ekspresowej S5, między rozbudowanymi obszarami zabudowy miejskiej. Granice tego terenu określają ulice: Widokowa, Owocowa, Ogrodowa, Miodowa oraz Bolesława Chrobrego.
Charakterystyka
Piekielny Wąwóz to efektowny wąwóz, który powstał w podłożu lessowym, w wyniku działania erozji, przede wszystkim erozji wodnej, znanej także jako erozja deszczowa. Jego kształt pokrywa się z trasą historycznej drogi, która niegdyś prowadziła z Trzebnicy. W wyniku długoterminowego wymywania wód deszczowych podatnych lessów, stopniowo uformował się obecny wąwóz. Fragmenty drogi zachowały się jedynie w pewnych miejscach, natomiast w innych miejscach wąwozu wytyczono nowe ścieżki.
Zbocza wąwozu i sąsiednie obszary porośnięte są bujną roślinnością, w tym drzewami, krzewami oraz niskimi roślinami, z pnączami takimi jak bluszcz. W części wąwozu znajdują się także odsłonięte fragmenty terenu, gdzie ściany są niemal pionowe, a roślinność jest minimalna lub ogranicza się do nielicznych pojedynczo rosnących chwastów. Niektóre z odsłoniętych korzeni drzew przyjmują niecodzienne kształty, co dodaje uroku temu miejscu.
Z tego względu, liczni autorzy jednogłośnie wskazują na duże walory widokowe Piekielnego Wąwozu. Określają go jako miejsce bajkowe, o niesamowitym klimacie oraz imponującej urodzie, które robi na odwiedzających ogromne wrażenie.
Przez ten malowniczy wąwóz przebiega także szlak turystyczny, co dodatkowo zachęca do odkrywania jego tajemnic i piękna.
Legenda
Wokół Piekielnego Wąwozu narosła niezwykła opowieść, której głównymi bohaterami są postacie historyczne, takie jak August II Sas, ówczesny Król Polski, oraz Stanisław Leszczyński, który także zasiadł na tronie Polski. Pośród nich znalazła się również żona Stanisława, Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska, oraz ich nowo narodzona córka, Maria.
Legenda głosi, że pewnego dnia, przebywający w Wilczynie August, dowiedziawszy się, iż Katarzyna z noworodkiem jest w Polskiej Wsi podczas pielgrzymki do grobu św. Jadwigi, postanowił porwać dziecko. Należy przy tym zaznaczyć, że August był politycznym przeciwnikiem Leszczyńskich, co intensyfikowało jego zamysł.
Choć porywaczom udało się zdobyć dziecko, to jednak zabłądzili w nieznanym terenie, a pogoń, która ich ścigała, zdołała uratować dziecko dokładnie w Piekielnym Wąwozie. Zgodnie z legendą, w kołysce, w której znajdowała się mała Maria, ukryty był bezcenny pierścień rodowy, który w trakcie ucieczki zaginął w ferworze walki z napastnikami.
Od tamtego incydentu, pierścień ten według tradycji pozostaje w ukryciu, gdzieś w Piekielnym Wąwozie. Legendy mówią, iż można go znaleźć tylko raz w roku, szczególnie w noc urodzin przyszłej królowej Francji. Osoba, która odnajdzie ten klejnot, ma zapewnione szczęście oraz bogactwo przez resztę życia.
Nazwa
Nazwa Piekielny Wąwóz nie jest terminem ustandaryzowanym, ponieważ została ona określona poprzez przeprowadzenie wywiadu terenowego, a następnie zapisana w państwowym rejestrze geograficznych nazw. Oznaczenie to odnosi się do specyficznego ukształtowania terenu, jakim jest wąwóz. W wspomnianym rejestrze nadano jej identyfikator: PRNG – 176721, a także identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.176721.
Rejestr ten dostarcza również szczegółowych informacji geograficznych, w tym współrzędnych geograficznych dla głównego punktu Zaczarowanych Wzgórz, które są następujące: szerokość geograficzna wynosi 51°18’06” N, a długość geograficzna to 17°02’36” E. Co istotne, nazwa ta została dodana do rejestru 27 marca 2015 roku.
Przypisy
- Gągało 2023 ↓, Legenda o pierścieniu królowej.
- Mapa Turystyczna 2023 ↓, Wzgórza Trzebnickie.
- Urzędowe Mapa Wód i Danych 2023 ↓, BDOT10k.
- PZGIK 2023 ↓, 176721-307405 (Piekielny Wąwóz).
- Gmina Trzebnica 2023 ↓, Piekielny Wąwóz.
- GUGiK 2023 ↓, PRG, PRNG.
- SIP Trzebnica 2023 ↓, Dane ewidencyjne: Ulice.
- PRNG 2023 ↓, PRNG: 176721.
- PRNG 2023 ↓, PRNG: 141025.
- PRNG 2023 ↓, PRNG: 141023.
- Bąk 2021 ↓, Atrakcje Trzebnica.
- Rosiński i in. 2015 ↓, s. 251-252.
- Kondracki i b.d. ↓, s. 278-280.
- Zwoliński 2018 ↓, mapa.
- Żmuda i in. 2000 ↓, s. 26-27 (mapa).
- Brygier 2011 ↓, s. 20-21.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
MKS Gaudia Trzebnica | Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Trzebnicy | Muzeum Kultu św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy | Muzeum Regionalne Towarzystwa Miłośników Ziemi Trzebnickiej w Trzebnicy | Trzebnica (stacja kolejowa) | Kalwaria Trzebnicka | Biblioteka Pedagogiczna w Trzebnicy | Pałac w Trzebnicy | Ratusz w Trzebnicy | Pustelnik (Trzebnica)Oceń: Piekielny Wąwóz (Wzgórza Trzebnickie)