Pustelnik (Trzebnica)

---

Położenie

Obszar Lasu Pustelnik jest zlokalizowany na wzgórzach oraz wzniesieniach północnych ich skłonów, które są częścią Pasa Farnej Góry, znanego również jako Pasmo Północne. Region ten wchodzi w skład Wzgórz Trzebnickich, które mają nadany mezoregion o identyfikatorze 318.44, zgodnie z regionalizacją fizycznogeograficzną opracowaną przez Jerzego Kondrackiego. Te wzgórza stanowią integralną część Wału Trzebnickiego, który jest makroregionem oznaczonym indeksem 318.4. W ramach Wzgórz Trzebnickich istnieje również mikroregion, do którego należy Las Pustelnik – Grzbiet Trzebnicki, z indeksem 318.444. Z punktu widzenia administracyjnego, las ten znajduje się w granicach miasta Trzebnica, w powiecie trzebnickim, w województwie dolnośląskim. Znajduje się on przy południowo-wschodniej granicy miasta, co czyni go łatwo dostępnym dla mieszkańców oraz turystów. W rejonie Lasu Pustelnik można także spotkać nawiązania do uzdrowiska, które jest nieoficjalnie traktowane jako dzielnica, zwłaszcza w kontekście obiektów hotelowych, rekreacyjnych oraz sanatoryjnych usytuowanych w tym obszarze. Ponadto, po stronie zachodniej lasu biegnie linia kolejowa prowadząca z Wrocławia do Trzebnicy, oznaczona jako linia nr 326. Część północna lasu ogranicza ulica Leśna, natomiast od wschodu zamyka go ulica Oleśnicka, prowadząca w kierunku Raszowa, a następnie do Głuchowa Górnego. Ulica ta jest klasyfikowana pod numerem 1341D. W sąsiedztwie lasu, ale już poza granicami miasta, rozciąga się kolejny kompleks leśny w obrębie gminy wiejsko-miejskiej Trzebnica, w lokalizacji miejscowości Raszów. Po stronie północnej Las Pustelnik kończy się przy ulicy Wesołej, natomiast południowa i południowo-wschodnia granica lasu znajduje się wzdłuż ulic Raszowa: Myśliwskiej oraz Na Wzgórzu.

Historia

Fragmentaryczny krajobraz lasu, który jest pozostałością pierwotnych lasów Wzgórz Trzebnickich (Kocich Gór), ma długą historię sięgającą średniowiecza. Już w XIII wieku z pewnością istniała w tym miejscu pustelnia z kapliczką, którą ulokowano nieopodal źródła św. Jadwigi. Z biegiem lat, począwszy od około XV wieku, to miejsce przyciągało pielgrzymów.

Za czasów tych wytworzyła się Kalwaria Trzebnicka, składająca się dzisiaj z połączonego zespołu 16 kaplic Drogi Krzyżowej. Budowle te były kilkakrotnie przebudowywane oraz odnawiane, a jednym z istotniejszych momentów w tej historii jest rok 1734, kiedy dodano nowe stacje.

Wśród znaczących wydarzeń, które miały wpływ na las, znajduje się budowa kaplicy w 1463 roku, która zastąpiła dawny ośrodek kultu pogańskiego. W kolejnych latach, w 1886 roku, kaplica została zastąpiona przez kościół leśny pw. 14 Świętych Wspomożycieli. Natomiast w XVIII wieku powstała nowa drewniana pustelnia, która w 1976 roku została wymieniona na nowoczesną konstrukcję.

Szczególnie ważnym momentem dla rozwoju regionu było wybudowanie w 1888 roku domu zdrojowego, znanego jako Zdrój Jadwigi, oraz w 1905 roku hotelu kuracyjnego i pensjonatu „Zamek”, które obecnie funkcjonuje jako willa. W rezultacie tych oraz innych przedsięwzięć, lasy wokół Trzebnicy zostały przekształcone w park zdrojowy, co sprawiło, że w XIX i XX wieku Trzebnica stała się popularnym uzdrowiskiem.

W 1926 roku związano kolejny obiekt kultu – Grotę Matki Boskiej z Lourdes. W latach 1971–1975 na terenie lasu odkryto lecznicze źródła ciepliczne. Obecnie wiele ścieżek przebiegających przez las zostało odnowionych, co ułatwia dostęp do tego pięknego miejsca. W 2011 roku przy granicy lasu otwarto Trzebnicki Park Wodny „Zdrój”.

Charakterystyka

Kompleks leśny Pustelnik, znany również jako Las Budkowy, funkcjonuje obecnie jako park leśny, który powstał na terenach historycznego parku zdrojowego. Ten urokliwy las pokrywa szereg wzniesień oraz wzgórz, wśród których wyróżnia się wzgórze Widok, a także charakteryzuje się licznymi dolinami oraz jarami.

Ukształtowanie powierzchni tego obszaru jest określane jako malownicze, co czyni to miejsce idealnym do wypoczynku oraz rekreacji. Powierzchnia lasu wynosi około 1,2 km², co daje możliwość swobodnego poruszania się oraz odkrywania jego uroków. Przez las prowadzi wiele dróg oraz ścieżek, co umożliwia dostęp do różnych rejonów parku.

Na terenie kompleksu wytyczono szlaki turystyczne, w tym te przeznaczone dla pieszych oraz rowerzystów, co zachęca do aktywności na świeżym powietrzu. Istnieją także ścieżki, które mają znaczenie religijne, w tym Droga Krzyżowa z 16 kaplicami Kalwarii Trzebnickiej, której celem jest umożliwienie pielgrzymowania oraz medytacji.

W bezpośrednim sąsiedztwie lasu znajdują się także różnorodne atrakcje, takie jak stawy, tężnie solankowe oraz aquapark, znany jako Trzebnicki Park Wodny „Zdrój”, co jeszcze bardziej zwiększa atrakcyjność tego miejsca dla odwiedzających.

Nazwa

Nazwa Pustelnik, stanowiąca urzędowy termin, została zatwierdzona oraz umieszczona w państwowym rejestrze nazw geograficznych. Proces ten miał miejsce na mocy zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, które zostało wydane w dniu 30 marca 1954 roku, pod numerem 70, a informacja ta ukazała się w Monitorze Polskim, w roku 1954, w numerze 38, poz. 516. Nazwa ta odnosi się do obszaru określanego jako las.

W rejestrze przypisano nazwie numer identyfikacyjny: PRNG – 206498 oraz identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.206498. W kontekście koordynatów geograficznych, punkt główny wzniesienia został określony w następujący sposób: szerokość geograficzna – 51°17’54” N, długość geograficzna – 17°04’26” E. Wartością dodaną jest to, że nazwa ta została zarejestrowana 2 sierpnia 2012 roku.

Poza nazwą urzędową, w różnych publikacjach oraz opracowaniach, a także na mapach, można spotkać określenie Las Bukowy. Warto również wspomnieć o kontekście historycznym związanym z tą nazwą: żyjący w tym miejscu pustelnik był odpowiedzialny za opiekę nad kościołem położonym w lesie, co miało miejsce jeszcze w XX wieku. Ostatni pustelnik, Feliks Plitzko, zmarł w 1946 roku i został pochowany w pobliżu kościoła.

---

Oceń: Pustelnik (Trzebnica)

---