Beata Januchta

---

Życiorys

Beata Januchta ukończyła studia na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie zgłębiała tajniki filologii polskiej oraz romańskiej. Dodatkowo, swoją edukację kontynuowała na kierunku dziennikarstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Już w czasie studiów zaczęła intensywnie współpracować z redakcją „Słowa Polskiego”, jednocześnie współpracując z Telewizją Wrocław, której stała się pracownikiem w 1998 roku.

Znana z pasji do tworzenia filmów dokumentalnych, Beata zaczęła myśleć o tej formie sztuki już podczas swoich akademickich lat. Jest autorką wielu cykli programów telewizyjnych, w tym takich jak Miłość… w innym wymiarze, Protestuję, Prowokator oraz Obserwator.

W ciągu swojej kariery zrealizowała setki reportaży społecznych dla Wrocławskiego Oddziału Telewizji Polskiej, Programu 1, Programu 2 oraz Telewizji Polonia. Jej prace były wielokrotnie nagradzane na prestiżowych festiwalach. Przykładem może być projekt Szalikowcy, który zdobył I nagrodę w III Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Dziennikarskiej w 2001 roku. Wśród innych wyróżnień znalazła sięNagroda ministra obrony narodowej za film Jedna belka Felka na Festiwalu Filmów Dokumentalnych „SKRZYDŁA 2001”. Wiele z jej dzieł, takich jak Powodzianie’97, Sen końca wieku czy Święty grzech, zostało zaprezentowanych w pokazach konkursowych.

Twórczość

Beata Januchta to wybitna polska dokumentalistka, która zdecydowanie wpisała się w historię polskiego kina dokumentalnego. W ramach swojej pracy dla redakcji Filmów dokumentalnych Programu 2 przygotowała szereg znaczących produkcji, które zdobyły uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą.

Wśród jej znakomitych filmów znajdują się:

• „Powodzianie’97” (2001),
• „Dzieciaki z podwórka” (2001) – za ten film otrzymała Grand Press 2001 za najlepszy polski dokument roku oraz I Nagrodę w V Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Dziennikarskiej i wyróżnienie w VI Ogólnopolskim Niezależnym Przeglądzie Form Dokumentalnych NURT’2001 Kielce,
• „Święty grzech” (2003),
• „Biedawstydy – Zapomniane pióropusze” – za ten film zdobyła Dyplom Honorowy w IX Ogólnopolskim Niezależnym Przeglądzie Form Dokumentalnych NURT’2003 Kielce,
• „Komornicy” (16-odcinkowy serial dokumentalny), który zdobył główną nagrodę w Dziewiątym Przeglądzie i Konkursie Dziennikarskim Oddziałów Terenowych TVP – PiK9 i przyczynił się do powstania fabularnego filmu „Komornik” w reżyserii Feliksa Falka (główna nagroda na Festiwalu Filmowym w Gdyni oraz nominacja do Oskara),
• „dekalog… po Dekalogu” (cykl dokumentalny – 10 odcinków), w ramach którego zaprosiła młodych polskich dokumentalistów, takich jak Marcin Koszałka, Maciej Cuske, Beata Hyży-Czołpińska i Piotr Jaworski, do współpracy. Sama wyreżyserowała pierwszy i ostatni odcinek, a także współreżyserowała 7. i 8.

Nie sposób nie wspomnieć o jej pracy z redakcją Filmów Dokumentalnych Programu 1. Jej debiut w cyklu „Miej oczy szeroko otwarte” okazał się spektakularnym sukcesem. Film „Żywot Michała”, produkowany przez Agencję Filmową, zyskał uznanie na wielu festiwalach, w tym Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Lipsku. Otrzymał szereg nagród, w tym Białą Kobrę – Grand Prix XIII Festiwalu Mediów w Łodzi, Grand Prix Circom Regional w 2004 roku oraz Srebrny Medal na Festiwalu Filmowym w Monte Carlo. Dodatkowo, film ten został zakupiony przez wiele stacji telewizyjnych i jego emisja w Arte wywołała spore zainteresowanie w międzynarodowej prasie.

W 2004 roku, Beata Januchta została odznaczona nagrodą prezesa Jana Dworaka za „za profesjonalizm i wyznaczanie standardów zawodowych”. Nominacja dotyczyła filmu „Żywot Michała”, który jest „wzruszającą i wnikliwą opowieścią o człowieku, który walcząc z własną słabością, próbuje zachować godność, wiarę i nadzieję”. Jej praca została także doceniona przez PFRON w kontekście Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych (2003), za co nagrodzono przedstawicieli mediów, którzy przyczynili się do propagowania idei równości szans osób z niepełnosprawnościami.

W 2010 roku jej dziesięcioodcinkowy cykl „dekalog… po Dekalogu” został zaproszony na Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Göteborgu (GIFF). Ostatnio, w 2016 roku, miała miejsce premiera jej pełnometrażowego filmu dokumentalnego „Bitwa wrocławska”, której odbyła się 15 września 2016 r. w Dolnośląskim Centrum Filmowym.

Nagrody i wyróżnienia

Beata Januchta, uznawana za jedną z czołowych postaci w polskim kinie dokumentalnym, zdobyła wiele nagród i wyróżnień na przestrzeni swojej kariery. Jej prace przyciągały uwagę jurorów na licznych festiwalach oraz przeglądach filmowych, co najlepiej ilustruje poniższa lista osiągnięć.

• 1999 – Udział w przeglądzie konkursowym V Ogólnopolskim Niezależnego Przeglądu Form Dokumentalnych NURT 1997, w ramach którego zaprezentowano reportaż „Szalikowcy”,
• 2000 – I miejsce na III Przeglądzie Twórczości Dziennikarskiej i Konkursie Oddziałów Terenowych za reportaż „Szalikowcy”,
• – I miejsce na V Przeglądzie Twórczości Dziennikarskiej i Konkursie Oddziałów Terenowych za reportaż „Szpachla i inni”,
• – Wyróżnienie na VI Ogólnopolskim Niezależnym Przeglądzie Form Dokumentalnych NURT 2000 za film „Szpachla i inni”,
• – Wyróżnienie na IX Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi, za film „Dzieciaki z podwórka”,
• 2001 – Grand Press 2001 za najlepszy polski dokument 2001 r. za film „Dzieciaki z podwórka”,
• – Wyróżnienie na III Przeglądzie Reportażu Telewizyjnego w Katowicach za reportaż „Szpachla i inni”,
• – I nagroda w V Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Dziennikarskiej za dokument „Dzieciaki z podwórka”,
• – Nagroda Ministra Obrony Narodowej na Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Skrzydła 2001” za dokument „Jedna belka Felka”,
• 2002 – Udział w pokazie konkursowym 14th Polish Film Festival in America, dokument „Dzieciaki z podwórka”,
• – Grand Prix XIII Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi za dokument „Żywot Michała”,
• – Srebrny Medal na Festiwalu Filmowym w Monte Carlo za dokument „Żywot Michała”,
• – I nagroda na Przeglądzie i Konkursie Dziennikarskim Programów Regionalnych za reportaż „A świat taki Ogromny”,
• – I nagroda w Konkursie Dziennikarskim „Oczy szeroko otwarte” w kategorii Program Telewizyjny za reportaż „A świat taki Ogromny”,
• – Dyplom honorowy na IX Ogólnopolskim Niezależnym Przeglądzie Form Dokumentalnych NURT 2003 za film „Biedawstydy – zapomniane pióropusze”,
• 2004 – Grand Prix Circom Regional za dokument „Żywot Michała”,
• – Nagroda Burmistrza Miasta Čadca na XIII Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych ETNOFILM (Słowacja) za dokument „Żywot Michała”,
• – Dyplom Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „za szczególny wkład w propagowanie idei równości osób niepełnosprawnych oraz promowanie integracji w Europejskim Roku Osób Niepełnosprawnych 2003”,
• – Wyróżnienie na IX Przeglądzie i Konkursie Dziennikarskim Oddziałów Terenowych TVP S.A. PiK 9 Bydgoszcz za film dokumentalny „Komornicy”,
• – Nagroda prezesa TVP Jana Dworaka „za profesjonalizm i wyznaczanie standardów zawodowych”,
• – Udział w pokazie konkursowym 16th Polish Film Festival in America, dokument „Żywot Michała”,
• 2005 – Udział w pokazie konkursowym XV Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi, dokument „Raj tuż za rogiem”,
• 2006 – Udział w pokazie konkursowym IV Międzynarodowego Festiwalu „Godność i praca”, dokument „Raj tuż za rogiem”,
• – Udział w pokazie konkursowym XII Ogólnopolskiego Niezależnego Przeglądu Form Dokumentalnych NURT 2006, dokument „Raj tuż za rogiem”,
• 2008 – Udział w pokazie konkursowym Ogólnopolskiego Festiwalu Filmów o Rodzinie w Łodzi, dokument „Takie małe marzenia”,
• – Udział w pokazie konkursowym IX Międzynarodowy Festiwal Filmu Dokumentalnego „Rozstaje Europy”, dokument „Teraz nam żyć”,
• – Udział w pokazie konkursowym XIX Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi, dokument „Dekalog… po Dekalogu – pierwsze”,
• 2010 – Udział w Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Göteborgu (GIFF), dziesięcioodcinkowy cykl dokumentalny „dekalog… po Dekalogu”,
• 2011 – Członek jury XXI Festiwalu Mediów w Łodzi,
• 2016 – Pokaz specjalny na Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci w Gdyni, film dokumentalny „Bitwa wrocławska”,
• – Pokaz specjalny na 26. Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w Łodzi, film dokumentalny „Bitwa wrocławska”,
• 2017 – Udział w 17. Międzynarodowym Festiwalu Nowe Horyzonty we Wrocławiu, film dokumentalny „Bitwa wrocławska”.

Mierząc siły na zamiary, Beata Januchta nieustannie poszerza swoją działalność filmową oraz dokumentalną. Jej filmy nie tylko zdobywają nagrody, ale również rozbudzają w widzach refleksję nad ważnymi problemami społecznymi i ludzkimi.

---

Oceń: Beata Januchta

---