Kaplicznik, znany również jako Kapliczne Wzgórze, to interesujące wzniesienie, które można odnaleźć w Paśmie Farnej Góry. Jest to część Wzgórz Trzebnickich, a jego wysokość bezwzględna wynosi 244,0 metry n.p.m.
Wzgórze to znajduje się na obszarze miasta Trzebnica, przy jego południowej granicy, w powiecie Trzebnickim, który należy do województwa dolnośląskiego. Jego lokalizacja czyni je istotnym punktem w krajobrazie regionu, a także ciekawym miejscem do odwiedzenia dla miłośników przyrody i turystyki.
Położenie
Wzgórze Kaplicznik znajduje się w Paśmie Farnej Góry, które jest często określane jako Pasmo Północne. Znajduje się ono w obrębie Wzgórz Trzebnickich, będących mezoregionem o identyfikatorze 318.44, zgodnie z regionalizacją fizycznogeograficzną opracowaną przez Jerzego Kondrackiego. Te Wzgórza Trzebnickie są częścią Wału Trzebnickiego, który należy do makroregionu z indeksem 318.4.
W obrębie tego regionu wyróżnia się mikroregion obejmujący Kaplicznik, znany jako Grzbiet Trzebnicki, mający indeks 318.444. Z punktu widzenia administracyjnego, Wzgórze Kaplicznik leży na terenach miasta Trzebnica, przy jego południowej granicy, w powiecie trzebnickim, w województwie dolnośląskim. Warto również zwrócić uwagę na ulice, które przebiegają w okolicy wzgórza, w tym ulicę Wrocławską, znajdującą się na zachód od jego wierzchołka.
Charakterystyka
Kaplicznik, znany ze swojego uroku, to wzniesienie, które wyróżnia się wysokością bezwzględną wynoszącą 244,0 m n.p.m.. Mimo, że w literaturze podawane są również inne wartości, jak 240,0 m n.p.m. czy 255,0 m n.p.m., jego znaczenie pozostaje niezmienne.
Na samym szczycie usytuowana jest Kaplica św. Jadwigi, zbudowana w XVII-XIX wieku, która stanowi przykład cennego zabytku. Dzięki swojej wartości architektonicznej, kaplica została wpisana do wojewódzkiej ewidencji zabytków i jest częścią stacji Dużej Ścieżki Świętej Jadwigi Śląskiej.
Kaplicznik pełni nie tylko role religijne, ale również turystyczne. Wzniesienie jest popularnym punktem widokowym, z którego można podziwiać panoramę miasta oraz okolicznych wzgórz, wąwozów, a także sadów, znanych jako Sady Trzebnickie. Dodatkowo, w zasięgu wzroku znajdują się gęste lasy bukowe, które otaczają teren.
Warto również wspomnieć, że na tym malowniczym wzgórzu wytyczono różnorodne szlaki turystyczne, które zachęcają do eksploracji zarówno pieszo, jak i na rowerze, co czyni to miejsce idealnym do aktywnego spędzania czasu.
Zabytki
Na malowniczym wzgórzu dostrzegamy Kaplicę św. Jadwigi, znaną również jako St. Hedwigs-Kapelle, która została wzniesiona w XVIII wieku. To miejsce nie tylko emanuje spokojem, ale także ma bogatą historię.
W pobliżu tej kaplicy znajduje się stacja Dużej Ścieżki Świętej Jadwigi Śląskiej, która przyciąga pielgrzymów oraz turystów odwiedzających te tereny.
Warto dodać, że w okolicy Kaplicy św. Jadwigi kręcono niektóre sceny do legendarnych filmów, takich jak „Popiół i diament”, a także do znanego serialu telewizyjnego „Czterej pancerni i pies” w odcinku zatytułowanym „Rozstajne drogi”.
Nazwa
Wzniesienie nosi oficjalną nazwę Kaplicznik, która została zarejestrowana w krajowym rejestrze nazw geograficznych. Ustalił ją Prezes Rady Ministrów na mocy zarządzenia z dnia 30 marca 1954 roku, które zostało opublikowane w Monitorze Polskim w 1954 roku, w numerze 38, pozycja 516. Dodatkowo, nazwa ta jest umieszczona na polskiej mapie topograficznej w skali 1:10 000.
Nazwa ta odnosi się do kształtu terenu, który można opisać jako wzgórze lub wzniesienie. W rejestrze nadano jej identyfikator PRNG – 176801 oraz identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.176801. W dokumentacji figuruje także szereg geograficzny dotyczący głównego punktu wzniesienia, którego szerokość geograficzna wynosi 51°17’41” N, a długość geograficzna to 17°03’01” E. Nazwa ta została formalnie zarejestrowana dnia 27 lutego 2015 roku.
Warto zaznaczyć, że obok wspomnianej nazwy, rejestr zawiera również nazwę alternatywną – Kapliczne Wzgórze. Ta druga nazwa jest używana w różnych publikacjach oraz materiałach naukowych. Ponadto, na niektórych historycznych mapach niemieckich można spotkać dawną, niemiecką nazwę tego wzgórza, która brzmi Kapellen-Berge.
Przypisy
- Kaplica św. Jadwigi. St. Hedwigs-Kapelle. polska-org.pl. [dostęp 31.07.2023 r.]
- a b Kapliczka św. Jadwigi. turystyka.trzebnica.pl. [dostęp 31.07.2023 r.]
- PRNG 2023 ↓, PRNG: 141025.
- PRNG 2023 ↓, PRNG: 141023.
- GUGiK 2023 ↓, PRG, PRNG.
- a b c PRNG 2023 ↓, PRNG: 176801.
- UMWD 2023 ↓, BDOT10k.
- SIP Trzebnica 2023 ↓, Dane ewidencyjne: Ulice.
- Mapa Turystyczna 2023 ↓, Wzgórza Trzebnickie.
- SIP Trzebnica 2023 ↓, OpenStreetMap.
- a b Gmina Trzebnica 2023 ↓, Duża Ścieżka Świętej Jadwigi Śląskiej.
- a b c SSEMP 2023 ↓, Trzebnica.
- GUGiK 2023 ↓, Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych.
- a b pzgik.geoportal.gov.pl 2023 ↓, PRNG 176801 (Kaplicznik).
- UMWD 2023 ↓, Mapy historyczne: Messtischblatt 1905-1944.
- WUOZ 2022 ↓, arkusz: g.Trzebnica, wiersz 540 (Trzebnica poz. 7).
- Bąk 2022 ↓, Ciekawostki Trzebnica.
- a b c d Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 41.
- a b c Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 41, 84.
- Kobielska i in. 2009 ↓, s. 145.
- Kobielska i in. 2009 ↓, s. 111, 145-147.
- Żmuda i in. 2000 ↓, s. 26-27.
- Żmuda i in. 2000 ↓, s. 26-27, mapa.
- Olctus 2014 ↓, mapa.
Pozostałe obiekty w kategorii "Góry i wzgórza":
Widok (Wzgórza Trzebnickie) | Winna Góra (Wzgórza Trzebnickie) | Pasmo Farnej GóryOceń: Kaplicznik (Wzgórza Trzebnickie)